Z dniem 1 listopada 2024 roku wprowadzono przepisy, które nakazują przewoźnikom spoza Unii Europejskiej zgłaszać każdy przewóz realizowany na terytorium Polski do rejestru RMPD (Rejestr Międzynarodowych Przewozów Drogowych). Od 1 stycznia 2025 roku, obowiązek ten został rozszerzony również na przewoźników posiadających siedzibę w państwach członkowskich Unii Europejskiej, a także w Szwajcarii, Norwegii, Islandii i Liechtensteinie. SENT RMPD od 2025
Nowe obowiązki SENT RMPD od 2025
Od nowego roku przewoźnicy z UE i państw EFTA będą obowiązani zgłaszać wykonywane w Polsce przewozy do rejestru RMPD za pośrednictwem platformy PUESC (Platforma Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych). Co jednak istotne, w przeciwieństwie do podmiotów spoza Unii Europejskiej i państw EFTA, które muszą raportować każdy przewóz na terytorium Polski, przewoźnicy wspólnotowi będą zwolnieni z obowiązku zgłaszania tych przewozów, które odbywają się w granicach Unii Europejskiej. Na przykład transport z Hiszpanii do Polski czy z Łotwy do Francji przez Polskę nie będą wymagały zgłoszenia.
Nowy obowiązek dotyczy wyłącznie przewozów częściowo realizowanych poza granicami Unii Europejskiej, szczególnie w sytuacjach wymagających uzyskania zezwoleń zagranicznych (również gdyby wiążące Polskę umowy międzynarodowe zwalniały z obowiązku posiadania zezwolenia – jak to obecnie jest w przypadku przewozów na Ukrainę).
Przewozy na Ukrainę i z Ukrainy
Nowe przepisy obejmą zatem przede wszystkim drogowy ruch towarowy realizowany między Unią Europejską a Ukrainą. Mimo że umowa międzynarodowa zawarta przez UE i Ukrainę w 2022 roku zwalnia przewoźników z obowiązku posiadania zezwoleń, przejazdy te będą musiały być zgłaszane do rejestru RMPD.
Co ważne, zgłoszeniu podlegają nie tylko przewozy z ładunkiem, ale także przejazdy realizowane „na pusto”. Przykładowo, niemiecki przewoźnik jadący z towarem na Ukrainę, a następnie wracający bez ładunku do Niemiec musi dokonać osobnych zgłoszeń do rejestru RMPD obu tych przejazdów.
Przewozy towarów wrażliwych – bez zmian w przepisach
Nowe przepisy nie dotyczą przewoźników mających siedzibę w Polsce – ci będą wykonywać przewozy tak samo, jak dotychczas. Muszą jednakże oni pamiętać, że nowe regulacje nie zmieniają zasad dotyczących przewozu tzw. towarów wrażliwych, takich jak paliwa, oleje czy odpady. Takie przewozy nadal muszą być zgłaszane do systemu SENT, niezależnie od tego, czy wykonują je przewoźnicy polscy, czy zagraniczni. W przypadku przewozów wymagających zarówno zgłoszenia do rejestru SENT, jak i RMPD, konieczne jest dokonanie dwóch oddzielnych zgłoszeń. Brak któregokolwiek z nich może skutkować nałożeniem wysokich kar finansowych. SENT RMPD od 2025
Przewozy kabotażowe a obowiązek zgłoszeń SENT RMPD od 2025
Pierwotnie zakładano, że również przewozy kabotażowe realizowane przez przewoźników z państw członkowskich Unii Europejskiej będą podlegały obowiązkowi zgłoszeń do rejestru RMPD. Jednakże tegoroczne zmiany legislacyjne wyłączyły zastosowanie nowych przepisów w tym zakresie. Tym samym unijni przewoźnicy mogą realizować w Polsce przewozy kabotażowe bez zgłaszania ich do rejestru RMPD. Obowiązek ten dotyczy jednak przewozów kabotażowych wykonywanych przez podmioty spoza UE i państw EFTA.
Gdzie należy dokonywać zgłoszeń?
Wszystkie zgłoszenia – zarówno do rejestru SENT, jak i RMPD – dokonywane są za pośrednictwem platformy PUESC. Do dokonywania zgłoszeń przez przewoźników wystarczające jest konto z podstawowym zakresem uprawnień, które można założyć bez potwierdzania swojej tożsamości. Dzięki temu czynności na PUESC mogą bez problemu dokonywać podmioty zagraniczne, gdyż do skutecznej rejestracji nie trzeba być obywatelem Polski, posiadać numeru PESEL ani elektronicznych form potwierdzania tożsamości (np. z pomocą Profilu Zaufanego). Rejestrując się na platformie administrowanej przez Krajową Administrację Skarbową wystarczy podać swoje dane osobowe oraz adres e-mail, na który przysłany zostanie kod aktywacyjny.
Posiadając kontro na platformie PUESC można już dokonywać zgłoszeń do rejestrów RMPD oraz SENT. Każde zgłoszenie przejazdu musi zostać przesłane przed rozpoczęciem przejazdu na terenie Polski, a w trakcie przewozu należy zapewnić przesyłanie aktualnych danych GPS do systemu monitorowania.
Uwaga na błędy – nieprawidłowości mogą słono kosztować
Przewoźnicy zagraniczni muszą pamiętać, że wraz z objęciem niektórych przewozów obowiązkiem zgłoszeń do rejestru RMPD ewentualne nieprawidłowości przy realizacji tych przewozów mogą zakończyć się nałożeniem wysokich kar pieniężnych. Niedokonanie zgłoszenia przed wjazdem na terytorium Polski skutkuje ukaraniem w wysokości 12.000 zł, podobnie jak popełnienie jakichkolwiek, nawet nieznacznych omyłek przy wprowadzaniu danych do formularza na platformie PUESC. Natomiast błędy w przekazywaniu danych GPS mogą skutkować nałożeniem kary w wysokości 10.000 zł. Co więcej, w przypadku nieprawidłowości również kierowcy mogą zostać ukarani – w tym przypadku mandaty wynoszą od 1 500 zł do 2 000 zł
Tym samym nawet drobne uchybienia mogą skutkować dolegliwymi sankcjami, dlatego zagraniczni przewoźnicy powinni przywiązywać szczególną uwagę do poprawności realizowanych przewozów. Nowe przepisy zwiększają obowiązki przewoźników zagranicznych, w szczególności tych realizujących przewozy na Ukrainę i z Ukrainy. Zgłoszenia należy wypełniać z najwyższą starannością, aby uniknąć dotkliwych kar pieniężnych.
Autorzy:
Adwokat dr Dawid Korczyński | PrawnicyTransportu.pl
Prawnik Kacper Depta | PrawnicyTransportu.pl
